De ziekte van Gumboro wordt veroorzaakt door een virus. Het is een zeer resistent virus dat meer dan 90 dagen buiten het kuiken kan overleven en besmettelijk blijft bij pH-waarden tussen de 2 en 12. Het Gumboro-virus wordt horizontaal overgedragen via besmette mest (stof) van bedrijf naar bedrijf. Er is geen verticale besmetting van moederdier naar eendagskuiken. Er bestaan meerdere varianten van het Gumboro-virus. In onze regio komt meestal de stam DV-86 (uit Dedemsvaart in 1986) voor. Aangezien Gumboro-uitbraken kunnen leiden tot grote schade, wordt aan de preventie ervan veel aandacht besteed.
Het ziekteverloop
Vleeskuikens zijn het meest gevoelig voor een Gumboro besmetting tussen de leeftijd van 2 tot 16 weken. Indien een vleeskuiken Gumboro-virus oppikt, zal het ziek worden indien het onvoldoende afweerstoffen tegen deze ziekte heeft. In een onbeschermde koppel kan de sterfte oplopen tot 40%. Deze klassieke Gumboro-uitbraken worden het meest gezien bij vleeskuikens van 3 tot 6 weken leeftijd. Bij vleeskuikens met afweerstoffen zal de infectie minder heftig verlopen. Bij goed gevaccineerde vleeskuikens vangen de afweerstoffen het Gumboro-virus weg, waardoor het vleeskuiken gezond blijft. In sommige gevallen kan een Gumboro-infectie op zeer jonge leeftijd optreden. In dat geval treedt geen sterfte op, maar ontstaat schade aan de bursa waar de witte bloedcellen opgeslagen liggen. Door gebrek aan witte bloedcellen krijgt het vleeskuiken een lage immuniteit, waardoor secundaire infecties (zoals coccidiose en E.coli) eenvoudig kunnen aanslaan. Een subklinische infectie kan op deze manier ook leiden tot economische schade.
Het ziektebeeld
Vleeskuikens met een Gumboro-infectie worden in korte tijd ernstig ziek, de eetlust neemt af en zijn minder actief. De zieke kuikens zullen gaan ‘bolzitten’ en scheiden witte, slijmerige mest uit. De strooiselkwaliteit in de stal gaat dan ook snel achteruit. De sterfte loopt op vanaf 3 dagen na infectie. De piek van de sterfte treedt 5 tot 7 dagen na de infectie op, waarna de overlevende kuikens snel genezen. Het ziektebeeld wordt gekenmerkt door bloedingen in de spieren, een oedemateuze bursa, bloedingen in de bursa en gezwollen nieren. Koppels met schade aan de bursa zullen slecht groeien en een slechte uniformiteit ontwikkelen, waarbij het afkeuringspercentage en de voederconversie te wensen over laat.
De ziektepreventie
Tegen Gumboro-virus bestaat geen medicijn. De vleeskuikens zullen daarom preventief moeten worden gevaccineerd. Het juiste vaccinatiemoment wordt met behulp van bloedonderzoek vastgesteld. Daarnaast moet een goede hygiëne worden nagestreefd. Omdat besmette mest de belangrijkste bron van infectie is, is het belangrijk om een hygiënesluis te creëren (meestal het voerlokaal), waar het ook werkelijk hygiënisch is. Het Gumborovirus is gevoelig voor natronloog, aldehyden (formaline, glutaaraldehyde), chloorverbindingen (Halamid) en jodiumverbindingen. Deze desinfectiemiddelen werken alleen op een gereinigd en ontvet oppervlak, bij de juiste temperatuur, voldoende hoge concentratie en voldoende inwerkingstijd. Na een Gumboro-infectie wordt een leegstand van 10 dagen geadviseerd. Ook van meelwormen is aangetoond dat ze het virus kunnen overbrengen.
De vaccinatie
Een Gumborovaccinatie moet zeer zorgvuldig worden uitgevoerd. Hierbij is het belangrijk dat de entstof correct aan het drinkwater wordt toegevoegd en dat alle vleeskuikens voldoende van deze entstof binnen krijgen. Daarom moeten de vleeskuikens minimaal 4 duur dorsten voor de vaccinatie. Vervolgens worden de drinklijnen omhoog gedraaid. Daarna wordt de entstof in koud water en met een blauwe kleurstof opgelost. Deze blauwe kleurstof vangt schadelijke stoffen in het drinkwater weg en kan gebruikt worden om te zien of de vleeskuikens entstof hebben binnengekregen (blauwe tong). Indien de dosator wordt aangesloten en de kraan wordt geopend, worden de drinklijnen met entstof gevuld (waarbij het schone, warme water uit de drinklijnen wordt afgetapt), waarna de kuikens mogen drinken. De hoeveelheid drinkwater is ongeveer gelijk aan 20% van de dagelijkse wateropname. Deze hoeveelheid moet in twee aaneengesloten waterbeurten van ongeveer 2 uur worden verstrekt.
Advies
Het GvP heeft veel ervaring met het oplossen van deze bedrijfsproblemen. Uit ervaring blijkt, dat voor elk bedrijf vaak een ander plan van aanpak nodig is om de problemen op te lossen. Mocht u na het lezen van bovenstaande nog vragen hebben, neem dan geheel vrijblijvend contact met ons op. Wij helpen u graag verder.